![]() Η αποκρουστική και σοκαριστική πραγματικότητα της σύγχρονης Κίνας σκιαγραφείται στην ταινία του σπουδαίου Κινέζου σκηνοθέτη Ζία Ζανγκ Κε, που ήταν υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα, ενώ ο δημιουργός κέρδισε το βραβείο καλύτερου σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών 2013. Εμφανώς επηρεασμένο από τις ταινίες πολεμικών τεχνών και μέσα από 4 αληθινά αιματηρά περιστατικά, το σπονδυλωτό δράμα - με τους Ζάο Τάο, Ζιάνγκ Γου, Γουάνγκ Μπάοκιανγκ και Λούο Λανσάν - καταθέτει έναν στοχασμό πάνω στον οικονομικό γίγαντα με το όνομα Κίνα, που διαβρώνεται σιγά σιγά από τη βία. Ένας θυμωμένος μεταλλωρύχος επαναστατεί ενάντια στη διαφθορά των αρχηγών του χωριού του, ένας μετανάστης ανακαλύπτει τις απεριόριστες δυνατότητες ενός όπλου, μία ρεσεψιονίστ δέχεται την επίθεση ενός πλούσιου πελάτη κι ένας νεαρός εργάτης αλλάζει συνέχεια δουλειές, για να βελτιώσει τη ζωή του. Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης: «Διάλεξα 4 σοκαριστικά βίαιες αληθινές ιστορίες, για να παρουσιάσω μία εικόνα της σύγχρονης Κίνας, όπως εγώ την καταλαβαίνω, και χρησιμοποίησα τις μεθόδους της μυθοπλασίας, για να τις δραματοποιήσω. Η Κίνα ακόμα αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς και με έναν τρόπο, που κάνει τη χώρα να δείχνει πιο πλούσια από πριν. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν προσωπικές κρίσεις, εξαιτίας της άνισης κατανομής του πλούτου μέσα στη χώρα και του τεράστιου χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Άνθρωποι οδηγούνται στο να χάνουν την αξιοπρέπειά τους κάθε στιγμή. Η βία αυξάνεται. Είναι ξεκάθαρο ότι η καταφυγή στη βία είναι ο πιο γρήγορος και ο πιο άμεσος τρόπος των αδύναμων να διεκδικήσουν την αξιοπρέπειά τους». πηγή : [naftemporiki.gr] ![]() «Υπάρχουν πολλοί νεόπλουτοι στην Κίνα σήμερα» Μέσα από τις τέσσερις ιστορίες του, ο 43χρονος Ζανκέ (γνωστός στα ξένα φεστιβάλ με επίμαχες πολιτικά ταινίες όπως «Αγνωστες απολαύσεις», «Still Life» και «24 City») τόλμησε να μιλήσει ξεκάθαρα για τα προβλήματα των συμπατριωτών του, προβλήματα που δεν περιορίζονται στην Κίνα αλλά που είναι τελικά παγκόσμια. Στη συνάντησή μας, στις Κάνες, ο Ζανκέ μού μίλησε όχι μόνο για την ταινία, αλλά και για το Ιντερνετ και τα social media και την επίδρασή τους στην καθημερινή ζωή, για το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς και γενικότερα για τα κοινωνικά προβλήματα στη χώρα του. - Μήπως το Ιντερνετ αλλά και η ζωή στη σημερινή Κίνα έχουν επηρεάσει την ταινία σας; «Το Ιντερνετ είναι πολύ σημαντικό. Τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια υπήρξε μια έξαρση βίας και αυτά τα επεισόδια διαφημίζονται μέσα από κινέζικο αντίστοιχο του twitter. Ο κόσμος το συζητά πολύ στα social media. Εξαιτίας αυτών, έχουμε δει πολύ περισσότερα και πολλές λεπτομέρειες σχετικά με αυτά τα γεγονότα. Πράγματα που ίσως θα μπορούσαν να κουκουλωθούν, τώρα μπορούν και συζητούνται από τον κινέζικο λαό. Το Ιντερνετ παίζει σημαντικό ρόλο στη δομή της ταινίας. Για παράδειγμα, πριν από τρία χρόνια άρχισα να παίρνω μέρος στο twitter και γενικά στα social media και βλέπω πώς η ζωή έχει αλλάξει μέσα από αυτά. Ολες αυτές οι ιστορίες συμβαίνουν ταυτόχρονα και αυτό άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τη ζωή, γιατί όλα συμπίπτουν. Πιστεύω πως τα social media μας δείχνουν πως, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε συνδεδεμένοι, παρ' όλο που φαίνεται να κινούμαστε διαφορετικά». - Μπορείτε να μου πείτε ποιος είναι ο τίτλος της ταινίας στα κινέζικα και πώς η ταινία μπόρεσε να περάσει από την κινέζικη λογοκρισία; ![]() «Η ταινία πέρασε από τη λογοκρισία πριν έρθει στις Κάνες. Είναι αλήθεια πως στο παρελθόν δεν μας επιτρεπόταν να συζητάμε παρόμοια θέματα στις ταινίες και αυτός είναι ο λόγος που αποφεύγαμε να μιλήσουμε για τη βία, αλλά νομίζω πως τώρα είναι καιρός να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα και τις σκοτεινές πλευρές του, ώστε παρόμοια γεγονότα να μην επαναλαμβάνονται. Πιστεύω πως ο καθένας μας πρέπει να συλλογιστεί πάνω σ' αυτό. Η κοινωνία, ως σύνολο, επιβάλλει ένα είδος βίας, αλλά και σε ατομικό επίπεδο υποφέρουμε από αυτήν αλλά και να την επιβάλλουμε. Ακόμη και η σιωπή μας σημαίνει πως την αποδεχόμαστε και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας βάλει σε σκέψη». - Συμβαίνουν τέτοιες βιαιότητες στην Κίνα όπως αυτές που δείχνετε στην ταινία; «Αυτές οι ιστορίες πρωτοδημοσιεύτηκαν μέσα από τα social media κι ύστερα συζητήθηκαν πλατιά μέσα από τις εφημερίδες και τα περιοδικά. Δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε γι' αυτά δημόσια. Αυτός εδώ είναι ο τρόπος να τα συζητάμε. Αλλά αυτά συζητούνται τώρα για πρώτη φορά χάρη στην ταινία "Αίσθηση αμαρτίας"». - Η βία αυτή οφείλεται στην κοινωνική κατάσταση στην οποία ζουν αυτοί οι άνθρωποι; «Υπάρχουν τέσσερις ιστορίες στην ταινία που αναφέρονται σε τέσσερις διαφορετικούς τρόπους βίας. Η πρώτη ιστορία έχει μια δυνατή κοινωνική πλευρά, ιδιαίτερα στο χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς και την άδικη διανομή των οικονομικών πόρων. Η δεύτερη ιστορία δείχνει πως ένα απομονωμένο, αποξενωμένο περιβάλλον μπορεί να επιβάλει τη βία στους ανθρώπους. Γι' αυτό και ο κεντρικός χαρακτήρας καταφεύγει στη βία γιατί, γι' αυτόν, είναι η μόνη διέξοδος. Η τρίτη ιστορία έχει ένα κοινό στοιχείο, αυτό της καταστροφής της αξιοπρέπειας και όπου ο μόνος τρόπος για την επανάκτηση της αξιοπρέπειας είναι η βία. Η τέταρτη ιστορία αναφέρεται στην αυτοκαταστροφή, στην απελπισία που αισθάνονται οι νέοι που δεν έχουν καμιά ευκαιρία για ανάπτυξη, όπου ακόμη και η οικογενειακή παρέμβαση μπορεί να δημιουργήσει πίεση - στην ιστορία η μητέρα του νεαρού ήρωα συνεχίζει να τον πιέζει να στέλνει χρήματα στο σπίτι». - Πώς εξηγείτε αυτή την έξαρση της βίας σήμερα; «Πιστεύω πως αυτά τα βίαια επεισόδια, με τα οποία καταπιάνεται η ταινία, υπήρχαν πάντα, αλλά οι αλλαγές των τελευταίων χρόνων στην Κίνα έχουν δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Προβλήματα που δεν έχουν λυθεί και που έχουν συσσωρευτεί και που σήμερα βλέπουμε ολοένα και περισσότερα τέτοια επεισόδια». ![]() - Στην ταινία ερμηνεύετε κι εσείς ένα μικρό ρόλο, στον οποίο προσθέτετε και μια δόση ειρωνείας... «Υπάρχουν πολλοί νεόπλουτοι στην Κίνα σήμερα, όπως και ιδιοκτήτες ορυχείων, όπως αυτός στην ταινία, και ήθελα να βρω έναν ηθοποιό που να μπορούσε να τον ερμηνεύσει αλλά δεν μπόρεσα να βρω. Γι' αυτό, επειδή γνωρίζω την περιοχή και είχα και τη σωστή προφορά αποφάσισα να τον ερμηνεύσω ο ίδιος. Υπάρχει, πιστεύω, πολλή ειρωνεία στη σύγχρονη κινέζικη κοινωνία και η σύντομη παρουσία μου στην ταινία δίνει μια μικρή εικόνα απ' αυτήν. Για παράδειγμα, στην πρώτη ιστορία, κάποιος έχει το ιδιωτικό του τζετ και οι άνθρωποι υποτίθεται πως πρέπει να τον υποδεχτούν. Αυτό είναι κάτι το γελοίο και απαράδεκτο». - Τα ζώα στην ταινία έχουν συμβολική σημασία; «Εκτός από τη βία που επιβάλλουμε στους άλλους ανθρώπους, επιβάλλουμε τη βία και στη φύση και στα ζώα. Η γρήγορη ανάπτυξή μας έχει καταστρέψει ένα μεγάλο τμήμα της φύσης. Εχουμε δυστυχώς τόσο συνηθίσει να επιβάλλουμε τη βία στα ζώα, γι' αυτό αποφάσισα να το συμπεριλάβω και στην ταινία μου. Δεν πρέπει να ξεχνάτε πως στην κινέζικη κουλτούρα ο καθένας μας γεννιέται στη χρονιά κάποιου ζώου. Γι' αυτό, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε συνδεδεμένοι με αυτά τα ζώα. Για παράδειγμα τα άλογα συμβολίζουν τη σκληρή εργασία και η χρησιμοποίηση των ζώων έχει να κάνει και με το ανθρώπινο ένστικτο». - Η σκηνή με το άλογο ήταν πολύ βίαιη... «Χρησιμοποιήσαμε ένα άλογο που είναι σταρ, εμφανίζεται σε πολλές ταινίες. Ο άνθρωπος που το χτυπά είναι ο εκπαιδευτής του και το άλογο καταλαβαίνει αυτά που του υποδεικνύει και το... παίζει καταλλήλως και πολύ πειστικά». - Εχετε επηρεαστεί από τον κινέζικο κινηματογράφο και την κινέζικη λογοτεχνία; «Ναι, ενώ έγραφα το σενάριο σκεφτόμουν διαρκώς ένα κινέζικο μυθιστόρημα που τιτλοφορείται "Εκατόν οκτώ άνθρωποι" και όσα συμβαίνουν στους 108 αυτούς ανθρώπους συμβαίνουν στα άτομα των τεσσάρων ιστοριών μου. Η πρώτη μάλιστα ιστορία είναι μια εκδοχή της ιστορίας στο βιβλίο. Ηθελα να κάνω αυτή την ταινία εδώ και πολύ καιρό. Εψαχνα να βρω τον κατάλληλο τρόπο και μετά σκέφτηκα μια προσέγγιση συγγενική με εκείνη των ταινιών των πολεμικών τεχνών γιατί η κατάσταση των χαρακτήρων και ο τρόπος της χρήσης της βίας είναι πολύ κοινά πράγματα». ![]() - Η προβολή της ταινίας στις Κάνες θα συμβάλει στο να τη δει ένα πλατύτερο κοινό στην Κίνα; «Το φεστιβάλ των Κανών είναι μια πολύ σημαντική πλατφόρμα και, εξάλλου, εδώ εκπροσωπήθηκε πολύ πλατιά ο κινέζικος Τύπος, που έγραψε για την ταινία μου και, ξαφνικά, όλοι γνωρίζουν γι' αυτήν. Την πρώτη φορά που ήρθα στις Κάνες ήταν το 2002. Τότε είχε πάρα πολλούς δημοσιογράφους απ' όλα τα μέρη του κόσμου, αλλά όχι πολλούς από την Κίνα. Αυτή τη φορά υπάρχουν πολλοί». - Χρησιμοποιείτε στις ταινίες σκηνές από την όπερα και το παραδοσιακό θέατρο. Τι σημαίνουν για εσάς αυτές; «Χρησιμοποιώ σκηνές από την όπερα για να δείξω πόσο αργά έχει αλλάξει η ανθρώπινη κατάσταση. Ολες αυτές οι όπερες έχουν ιστορία αιώνων, αλλά ακριβώς η ίδια τύχη επαναλαμβάνεται, καθορίζοντας την πορεία των ανθρώπων. Για παράδειγμα, στο φινάλε η όπερα αναφέρεται σε μια γυναίκα που έχει αδικηθεί από το σύστημα δικαιοσύνης. Η ιστορία συνέβη πριν από δύο περίπου αιώνες, αλλά σήμερα εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε τα ίδια, όχι μόνο στην Κίνα αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Γιατί να συμβαίνει αυτό;». - Πόσο διαφορετική είναι η ζωή στην επαρχία από εκείνη των πόλεων; «Υπάρχει μεγάλη διαφορά που στηρίζεται στους πόρους διαβίωσης. Οι φτωχές περιοχές στην Κίνα παραμένουν φτωχές. Και, πάνω από αυτά, υπάρχει μια μοναξιά στο περιβάλλον. Στην επαρχία συνάντησα μόνο τους πολύ ηλικιωμένους και τους πολύ πολύ νέους. Η νεολαία εργάζεται στις μεγάλες πόλεις». - Σε μιαν από τις ιστορίες, ο πρωταγωνιστής είναι ένας επαγγελματίας δολοφόνος. Πώς μπορέσατε να τοποθετήσετε έναν τέτοιο πρωταγωνιστή στην ταινία σας; «Αυτό έχει σχέση με το περιβάλλον. Η κατάσταση εκεί έχει μετατρέψει τον αγρότη σε επαγγελματία εκτελεστή». [πηγή: enet.gr] |
Τέχνες &
|