"Snowpiercer" - μια ταινία κάτι περισσότερο από απλή ταινία

23/3/2014

Το μετα-αποκαλυπτικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας του Νοτιοκορεάτη Μπονγκ Γιουν-Χο, γνωστού στην Ελλάδα για τον «Επισκέπτη» του 2006, είναι μια ταινία με τρία επίπεδα: Κινηματογραφικό, πολιτικό, φιλοσοφικό. Σίγουρα μια ταινία που μόνο απαρατήρητη δεν περνάει...

Το περίφημο «Snowpiercer» του Μπονγκ Γιουν-Χο, κινείται στα πλαίσια ταινίας επιστημονικής φαντασίας, περιπέτειας και θρίλερ, βασισμένο στο μέχρι πρότινος άγνωστο γαλλικό κόμικ «Le Transperceneige» των Ζακ Λομπ και Ζαν Μαρκ Ροσέτ.

Η ιστορία του μας μεταφέρει στο εγγύς μέλλον, το 2031, όπου ένα πείραμα προορισμένο να αναστρέψει την υπερθέρμανση του πλανήτη πάει πάρα πολύ στραβά, προκαλώντας παγκόσμιο παγετό που αφανίζει σχεδόν κάθε ζωντανό οργανισμό. Η ταινία δεν αναφέρεται τι είδους είναι αυτό το πείραμα, αλλά καθώς γίνεται η εισαγωγική αφήγηση οι εικόνες δείχνουν αεροπλάνα που ψεκάζουν, υπονοώντας τους χημικούς αεροψεκασμούς. Έμμεσα πλην σαφώς, περνάει το μήνυμα με έξυπνο και μινιμαλιστικό τρόπο, ότι τα αεροπλάνα που όλοι βλέπουμε ότι ψεκάζουν είναι για καλό μεν σκοπό, για τη Γεωμηχανική, που όμως κάπου... το 'πείραμα' στράβωσε!

φωτό από τους τίτλους της ταινίας

Οι μοναδικοί επιζώντες διαμένουν πια σε μια τεράστια αμαξοστοιχία που ταξιδεύει ατέρμονα γύρω από τη Γη, όπου οι μεν φτωχοί είναι στοιβαγμένοι στα πίσω βαγόνια, ενώ η ελίτ διαμένει με όλες τις ανέσεις στα μπροστινά. Η επανάσταση ετοιμάζεται, η αδικία βράζει το αίμα στις φλέβες των καταπιεσμένων και η εξέγερση είναι πλέον γεγονός.

Από κινηματογραφικής πλευράς η ταινία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άρτια. Έχει νεύρο, καλή σκηνοθεσία, καλή μουσική, καλές ερμηνείες, αλλά και πολύ ωμή βία, κάτι που δεν λείπει συνήθως από τον Ασιατικό κινηματογράφο -περίεργο πως καμιά φορά καταφέρνουν να ξεπεράσουν ακόμα και τον πιο βίαιο του Χόλιγουντ. Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η δίωρη αυτή ταινία 'σε κρατάει' χωρίς κενά και κοιλιές σε εγρήγορση με τις εναλλαγές κι ανατροπές της.

Οι πολιτικές της προεκτάσεις έρχονται να ταυτιστούν με εκείνες των 'συνωμοσιολόγων΄που μιλούν για μια Παγκόσμια Διακυβέρνηση (NWO) κατά την οποία τα ανθρώπινα δικαιώματα θα έχουν πλήρως υποταχθεί στον έλεγχο και τις ορέξεις της ελίτ. Φυσικά, δεν είναι η μοναδική ταινία που προμηνύει, προϊδεάζει ή προειδοποιεί για κάτι τέτοιο, το είδαμε και πρόσφατα στο Hunger Games, αλλά το Snowpiercer χρησιμοποιεί με έξυπνο τρόπο τα διάφορα βαγόνια της αμαξοστοιχίας, σαν να ήταν μια

οριζόντια πυραμίδα: Τα τελευταία είναι για τη μάζα και όσο οι επαναστάτες κινούνται προς τα μπρος, είναι σαν να διαπερνούν τα διάφορα επίπεδά της, τα οποία είναι κατειλημμένα από διάφορες ομάδες που βρίσκονται στη δούλεψη και περιφρούρηση της ελίτ. Μια έξυπνη σημειολογική αναφορά στα λόγια του Μορφέα από την παρόμοιου είδους ταινία, το Matrix -πρέπει να διαπεράσεις αυτά τα στρώματα, να τα νικήσεις ή να τα πάρεις με το μέρος σου.

Η ελίτ δείχνει το γνωστό απάνθρωπο της πρόσωπο, που έχει αποφασίσει να 'σώσει' κάποιους από το λαό, αλλά υπό όρους: Να είναι κάτω από πλήρη έλεγχο, να είναι πλήρως εξαρτώμενος από αυτήν και να μετράει σε αριθμό μόνο όσους, κατά την άποψή της, 'αντέχει' το τραίνο, το οποίο συμβολίζει πλέον τη γη και τη ζωή σε αυτό, αφού ο υπόλοιπος πλανήτης είναι πλέον αδύνατον να κατοικηθεί λόγω του ψύχους.

To Matrix είναι ένα σύστημα. Το σύστημα είναι o εχθρός μας. Αλλά όταν είσαι μέσα, κοιτάζεις ολόγυρα και τι βλέπεις; Επιχειρηματίες, εκπαιδευτικούς, δικηγόρους, ξυλουργούς. Τα ίδια μυαλά των ανθρώπων που προσπαθούμε να σώσουμε. Αλλά μέχρι να γίνει αυτό, αυτοί οι άνθρωποι είναι ακόμα μέρος του εν λόγω συστήματος και τους κάνει εχθρούς μας. Oι περισσότεροι από αυτούς δεν είναι έτοιμοι να αποσυνδεθούν. Και πολλοί από αυτούς είναι τόσο εξοικειωμένοι, τόσο απελπιστικά εξαρτημένοι από το σύστημα, που θα αγωνιστούν για να το προστατεύσουν.

Η αναφορά στη 'βιώσιμη διαχείριση' των εντός του τραίνου πόρων, είναι σχεδόν ανατριχιαστική, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο ήδη συμβαίνει μέσω της παγκόσμιας ατζέντας του ΟΗΕ, της Ατζέντας 21. Ακόμα και η κατασκευασμένη με έντομα τροφή της μάζας, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως επιστημονική φαντασία, όταν ο ίδιος ο ΟΗΕ έχει προτείνει την κατανάλωση και καλλιέργεια εντόμων για τις 'φτωχές' χώρες. Φυσικά, τα μπροστινά βαγόνια, προσφέρουν τα πάντα στην ελίτ: Καθαριότητα και καλό φαγητό, παιδεία-προπαγάνδα, διασκέδαση κάθε τύπου, από κλασική μουσική μέχρι κλαμπ ξεφαντώματος με σατανιστικές ενδυμασίες και ναρκωτικά.

Της ταινίας δεν λείπουν οι συμβολισμοί, και κύρια του αρχικού του ονόματος του εμπνευστή και 'αριχτέκτονα' του τραίνου, Wilford. Το W είναι το σύμβολο του τραίνου, που θα μπορούσε να σημαίνει και World, από το NWO, Νέα Παγκόσμια Τάξη, ενώ η Τάξη αναφέρεται όσο χρειάζεται.

Οι φιλοσοφικές προεκτάσεις της ταινίας, όμως, είναι όλο το ζουμί. Μέσα από τη δράση, μέσα από την απόλυτη παραδοχή (γιατί δεν είναι πλέον αποκάλυψη) των σκοτεινών σχεδίων της ελίτ, η ταινία φτάνει στο συμπέρασμα, ότι οι όποιες κοινωνικές ανισότητες, ο έλεγχος τρόπου διαβίωσης και αριθμού πληθυσμού, είναι αναπόφευκτος γιατί ο 'Άνθρωπος", είναι τόσο χαμηλά πνευματικά, σε οποιοδήποτε στρώμα κι αν ανήκει, που του χρειάζεται αυτό το 'διαίρει και βασίλευε' για να υπάρχει 'Τάξη', και του αξίζουν όλα όσα του συμβαίνουν. Είναι ο μόνος τρόπος να κρατηθεί το 'τραίνο' ζωντανό και σε συνεχή κίνηση, αυτό εξάλλου αποδεικνύει και το τέλος του. Όλα τελειώνουν για να αρχίσει πάλι η ζωή όπως χιλιάδες χρόνια πίσω, την εποχή των παγετώνων.

Ελίτ και μάζα δεν διαφέρουν σε τίποτα, ούτε και οι ενδιάμεσοι, αφού όλοι πολλές φορές αποτυγχάνουν στα διάφορα τεστ ανθρωπιάς. Τα όρια ξεπερνιούνται μπροστά στην επιβίωση, ίντριγκα και χειραγώγηση γίνονται εργαλεία εύκολα κάτω από μια πολύ καλά μελετημένη ανθρώπινη συμπεριφορά που αποτυγχάνει να αγγίξει ένα υψηλότερο πνευματικά επίπεδο. Το γνωστό τεκτονικό παίγνιο της δυαδικότητας, η εσωτερική μάχη καλού - κακού, που σκόπιμα αποφεύγει να τονίσει τις υπέρμετρες προσπάθειες αυτών που υπηρετούν έτη φωτός το 'κακό', για να κρατήσουν μόνιμα τους ανθρώπους εκτός 'φώτισης΄. Ένας σχεδόν σατανιστικός χλευασμός-υπενθύμιση της ανθρώπινης αδυναμίας: Δεν βρήκες το Θεό σου; εγώ είμαι εδώ, λοιπόν.

Όπως και να 'χει, είναι μια ταινία που αξίζει κανείς να δει, απ' όποιο επίπεδο κι αν θέλει να τη δει. Η λέξη 'διασκέδαση' ίσως δεν της αρμόζει, εκτός κι αν παραμείνει στο πρώτο, αυτό της καλής κινηματογραφικής περιεπέτειας...